ΠΟΡΤΟ ΚΟΥΦΟ: Ο ΑΠΑΝΕΜΟΣ «ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ»

Εξερευνώντας άγνωστες ακτές Ο αληθινός πειρασμός, ωστόσο, δεν ήταν μόνο οι φρεσκότατοι θαλασσινοί μεζέδες, αλλά και τα διάφανα νερά του τόπου....


Εξερευνώντας άγνωστες ακτές
Ο αληθινός πειρασμός, ωστόσο, δεν ήταν μόνο οι φρεσκότατοι θαλασσινοί μεζέδες, αλλά και τα διάφανα νερά του τόπου. Το κολύμπι στο Πόρτο Κουφό είναι μια εμπειρία που πρέπει να ζήσετε. Τα βαθυγάλαζα νερά του δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα ακτές εξωτικών προορισμών. Η μεγάλη αμμουδερή παραλία με ψιλή άμμο συμπληρώνει το όλο σκηνικό, που φέρνει στον νου ερημικό νησί, καθώς ελάχιστοι είναι αυτοί που την προτιμούν για τις βουτιές τους.

Ο λόγος; Η θάλασσα βαθαίνει απότομα, καλώντας τους πιο τολμηρούς σε μια μαγευτική κατάδυση. Αλλά και ο βραχώδης όγκος ολόγυρα ενδείκνυται για περιηγήσεις με σκάφη αναψυχής. Μάλιστα, στις απόκρημνες ακτές του κόλπου ανοίγονται σπηλιές. Ιδανική για εξερεύνηση είναι η σπηλιά στη νοτιοανατολική πλευρά της εισόδου, όπου μπορείτε να μπείτε με βάρκα.

Η επιθυμία να εξερευνήσουμε το νοτιότερο άκρο της Σιθωνίας μάς οδήγησε έξω από το Πόρτο Κουφό. Ακολουθήσαμε τον κεντρικό ασφαλτόδρομο με κατεύθυνση προς τον νότο και έπειτα από 400 μ. στρίψαμε δεξιά στον βατό χωματόδρομο, που μας έβγαλε στη λιμνοθάλασσα Κουφό. Από εδώ μπορείς να διακρίνεις το μέγεθος του ανοίγματος του κόλπου και τους δυο φάρους στις άκρες των χερσονήσων. Συνεχίσαμε πάνω στον κεντρικό χωματόδρομο, ο οποίος μετά από 1,5 χλμ. διακλαδίζεται.

Πηγαίνοντας ευθεία, βρεθήκαμε σε μια ερημική παραλία κυκλωμένη από καταπράσινα βράχια. Αυτή είναι η ακτή Μαραθιάς, όπου μια βουτιά επιβάλλεται χωρίς δεύτερη σκέψη. Αν συνεχίσετε επάνω στον κεντρικό χωματόδρομο για τα επόμενα 2,5 χλμ., ο δρόμος σταματάει σε μια πανοραμική τοποθεσία με απίστευτη θέα. Από ψηλά, μπορείτε να θαυμάσετε την άγρια ακτή Καρτάλια, με τους θαλασσοδαρμένους απόκρημνους βράχους και τη γαλαζοπράσινη θάλασσα.

Το μονοπάτι που κατεβαίνει στην παραλία είναι αρκετά απότομο και δύσβατο, γι’ αυτό για μεγαλύτερη ασφάλεια η πρόσβαση πρέπει να γίνεται με σκάφος. Άγριας ομορφιάς είναι και η παραλία Άμπελος, λίγα χιλιόμετρα μετά το Πόρτο Κουφό, στην οποία θα φτάσετε ακολουθώντας έναν κατηφορικό και δύσβατο χωματόδρομο.

Στην αρχαία Τορώνη

Το επόμενο πρωινό μάς βρήκε στο απάνεμο λιμάνι να αγναντεύουμε τα γαλήνια, πρασινωπά νερά του κόλπου. Εκείνη την ώρα κατέφθαναν και οι ντόπιοι ψαράδες και η συζήτηση μαζί τους μας κατατόπισε για τα αλιεύματα της περιοχής. Όπως μας είπαν, ο ψαρότοπος είναι πλούσιος σε συναγρίδες, μπαρμπούνια και αστακούς, αλλά γενικότερα αποτελεί τόπο αναπαραγωγής και εναπόθεσης του γόνου πολλών ειδών της ιχθυοπανίδας και ιδιαίτερα των μεγάλων ψαριών. Δεν μπορούσα, βέβαια, να μη ρωτήσω για την ιστορία της περιοχής και οι απαντήσεις τους μας κατεύθυναν προς τον διπλανό οικισμό της Τορώνης.

Το Πόρτο Κουφό ήταν ένα από τα δυο λιμάνια της αρχαίας Τορώνης, η οποία υπήρξε αποικία των Χαλκιδέων, που ιδρύθηκε γύρω στα τέλη του 8ου π.Χ. αιώνα. Μάλιστα, η αρχαία Τορώνη ήταν μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Χαλκιδικής και η μεγαλύτερη της Σιθωνίας.

Μόλις ένα χιλιόμετρο από το Πόρτο Κουφό, στρίψαμε αριστερά για την Αρχαία Τορώνη. Εδώ, πάνω στη βραχώδη χερσόνησο στο νότιο άκρο του οικισμού, θα βρείτε τα λείψανα της Ληκύθου, της μίας από τις δύο ακροπόλεις κατά την κλασική περίοδο. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον Θουκυδίδη, στη Λήκυθο υπήρχε και ο ναός της Αθηνάς. Ο ιστορικός περιγράφει, μεταξύ άλλων, και την πολιορκία της Αρχαίας Τορώνης από τους Σπαρτιάτες κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο.

Ύστερα από την καταστροφή της, η Λήκυθος ξανακατοικήθηκε και κατά τη ρωμαϊκή και βυζαντινή εποχή απέκτησε ισχυρά τείχη. Τα απομεινάρια των βυζαντινών οχυρώσεων έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε στη χερσόνησο της Ληκύθου. Το ερειπωμένο κάστρο που σώζεται σήμερα χρονολογείται στη μεσοβυζαντινή εποχή, ενώ φαίνεται να ανακατασκευάστηκε τον 14ο αιώνα. Οι ανασκαφές, που ξεκίνησαν πριν από τριάντα και πλέον χρόνια, έχουν δείξει ότι ο χώρος κατοικούνταν συνεχώς από το τέλος της νεολιθικής εποχής έως την Τουρκοκρατία, οπότε πυρπολήθηκε και εγκαταλείφθηκε οριστικά. Ανάμεσα στα ευρήματα συγκαταλέγονται αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και το νεκροταφείο από την εποχή του Σιδήρου.

Το Πόρτο Κουφό έμελλε να αποτελέσει καταφύγιο των Τούρκων πειρατών κατά τον 14ο αιώνα. Μάλιστα, το λιμάνι του υπήρξε βάση των πειρατικών επιδρομών στη Χαλκιδική. Από τις επιχειρήσεις αυτές δύο είναι γνωστές. Η μία συνέβη το 1334, όταν οι Τούρκοι πειρατές επέδραμαν με εξήντα πλοία στην περιοχή της Ορμύλιας. Η άλλη το 1344, όταν μια ομάδα διοικητικών παραγόντων του Αγίου Όρους, καθώς έπλεε στις βόρειες ακτές του Άθω, έπεσε στα χέρια των πειρατών και μεταφέρθηκε αιχμάλωτη στο λιμάνι του Πόρτο Κουφού.

Εκεί μας βρήκε πάλι το σούρουπο. Την ώρα που τα δεκάδες φώτα της παραλίας δημιουργούν μια ειδυλλιακή οπτική πανδαισία, χρυσίζοντας τη σκοτεινή θάλασσα. Αντικρίζοντας την προκυμαία, τα ψηλά κατάρτια των σκαφών και τον κόσμο να σουλατσάρει ανέμελα στο λιμάνι, νιώθεις μια απρόσμενη πληρότητα να σε πλημμυρίζει. Και δεν μπορείς παρά να δώσεις την υπόσχεση να επισκεφτείς αυτόν τον τόπο ξανά και ξανά.